Może najpierw uporządkujmy pojęcia: „religia”, „katecheza”. W szkole są lekcje religii. Jak się to ma do katechezy?
Szkoła to rytm dzwonków, ławki, realizacja programów, oceny, sprawy wychowawcze. Lekcje religii mają swój schemat, żeby nauczać określonych treści zgodnie z programami. Chodzi o wiedzę i umiejętności, ale też o postawy i wartości. Na lekcjach religii sprawdzamy, co prawda, wiedzę, a nie postawy, choć wiadomo, że teraz przekazywana wiedza znajdzie wyraz w takiej czy innej postawie życiowej. Tyle tylko, że nie możemy tego zweryfikować. Jeżeli człowiek sam chce, to tę postawę wprowadzi w życie. Z kolei katecheza to bardziej zindywidualizowana formacja chrześcijańska przy parafiach, skierowana do konkretnej grupy odbiorców: dzieci, młodzieży szkolnej i studenckiej. Jest ona dostosowana do ich potrzeb, oczekiwań, etapu wtajemniczenia chrześcijańskiego, uwzględnia jednak to, że stawiają sobie oni coraz większe wymagania na drodze wiary. Dla młodszych dzieci są organizowane katechezy w parafiach. Grupy są dynamiczne: ministranci, dziewczęca służba maryjna... Dzieci bardzo się angażują, mają wspólne wyjazdy. Katecheza parafialna, działania w grupach młodzieżowych zapewniają uczniom wiedzę i możliwość praktycznego jej wyrażania. Nie postawią oni nurtujących ich pytań na forum klasy, zadadzą je w małej grupie formacyjnej, w której odbywają się na przykład spotkania przygotowujące do bierzmowania. Wypowiedzą się bardziej prywatnie, odsłonią się, bo ufają tej grupce. Mamy w diecezjach programy kompleksowego przygotowania katechezy parafialnej, które pomagają zintegrować treści szkolne, żeby prowadząc katechezę w parafii, wykorzystać też to, co się robi w szkole. To jednak dana parafia decyduje, czy zaprosić wszystkie dzieci komunijne razem, całą młodzież do bierzmowania z tej parafii, czy z podziałem na szkoły lub klasy. Ścisłe przygotowania do sakramentów odbywają się w ramach katechezy, spotkań formacyjnych, w które są zaangażowani również rodzice. Nie łączymy tego z lekcjami religii.
Jaki pożytek dla formacji uczniów wypływa z tego, że podstawa programowa lekcji religii koncentruje się na wiedzy i umiejętnościach?
Wiedza jest potrzebna! Łatwiej jest katechizować człowieka, który ma wiedzę i wzbudzone pragnienia pójścia o krok dalej w swojej formacji, rozwoju duchowym.
Jakie z kolei znaczenie ma koncentracja na wiedzy i umiejętnościach dla formacji nauczycieli?
Koncentrując się na wiedzy i umiejętnościach, nauczyciel musi mieć (…)
Więcej przeczytasz w najnowszym numerze kwartalnika PASTORES 106 (1) 2025.
